تقسیم بندی بازار (Market Segmentation) یکی از بحث‌های بسیار مهم در بازاریابی و فروش است که به علت اهمیتش، ما در متمم آن را در قالب سلسله درس‌های جداگانه ارائه کرده‌ایم.
چون تجربه نشان داده که این نوع جدا کردن درس‌ها، باعث تمرکز بیشتر دوستان متممی بر موضوعات و یادگیری بهتر و عمیق‌تر می‌شود (ما این کار را پیش از این هم انجام داده‌ایم. به عنوان مثال، بحث حمایت اجتماعی را از دلِ درس‌های مدیریت استرس بیرون آورده‌ایم).
با این حال، برای تأکید بر اهمیت تقسیم بندی بازار و نیز ایجاد انگیزه در شما برای مطالعه‌ی دقیق‌تر این بحث، تعدادی سوال را در این‌جا فهرست کرده‌ایم.
سوال‌هایی که برای یافتن پاسخ آن‌ها، نیازمند درک مفهوم بخش بندی بازار و نیز استفاده از ابزارهای آن هستیم.
بنابراین، درس حاضر، صرفاً تعدادی سوال است.
سوال‌هایی که پس از آن میتوانید با انرژی و انگیزه بیشتری، به سراغ درس‌های تقسیم بندی بازار بروید:
بازار انبوه عرضه‌ی یک محصول
من دستمال کاغذی تولید و عرضه می‌کنم.
آیا باید بازار خود را یک بازار انبوه و یکنواخت در نظر بگیرم یا بهتر است آن را به چند بخش تقسیم کنم و درباره‌ی هر بخش، جداگانه تصمیم گیری و سیاست‌گذاری کنم؟
تقسیم بازار بر اساس جنسیت
شرکت ما لوازم خانگی به بازار عرضه می‌کند. در گذشته مخاطب هدف خود را خانم های خانه‌دار در نظر می‌گرفتیم.
آیا هنوز هم، همین تقسیم بندی بازار درست است؟ یا بهتر است به شکل دیگری به بازار نگاه کنیم؟
اگر قرار است بخش بندی بازار به شکل متفاوتی انجام شود، آیا این تفاوت بر روی شکل تبلیغات و طراحی پیام تبلیغاتی ما نیز تأثیر می‌گذارد؟
دریافت ایمیل هفتگی متمم
ما در متمم به صورت هفتگی برای دوستانی که در صفحه‌ی تنظیمات گزینه‌ی دریافت ایمیل هفتگی را فعال کرده‌اند، ایمیل می‌فرستیم. آیا تقسیم این دوستان به دو گروه زیر، داده‌های جدیدی در اختیار ما قرار می‌دهد؟
- دوستانی که ایمیل خود را به صورت هفتگی چک می‌کنند.
- دوستانی که ایمیل خود را هر چند هفته یک بار چک می‌کنند.
یا به عنوان یک پرسش دیگر، آیا منطقی است دوستان متممی فعال را به صورت زیر تقسیم کنیم؟
- کسانی که ترجیح می‌دهند ایمیل بگیرند.
- کسانی که میلی به دریافت ایمیل ندارند.
آیا این تقسیم بندی حاوی اطلاعات ارزشمندی است؟ یا این‌که صرفاً یک بار اضافه بر دوش ما می‌گذارد؟
تقسیم بندی بازار سرمایه
ما در یک استارت آپ مشغول به کار هستیم که در حوزه‌ی ارائه مشاوره درباره‌ی مدیریت پورتفولیو و فعالیت در بازار سرمایه فعالیت می‌کند.
بازار خدمات مشاوره مالی، بازار بزرگ و ارزشمندی است. اما نمی‌دانیم که چه الگویی برای تقسیم بندی مشتریان این بازار، مفید است.
آیا ما باید به همه‌ی کسانی که درخواست خدمات مشاوره دارند، پاسخ مثبت بدهیم؟
آیا تبلیغات‌مان باید عمومی باشد؟
چه بخش‌هایی از این بازار، مشتری ما نیستند؟
کدام بخش از مشتریان، زودتر به ما اعتماد می‌کنند و به کمک آن‌ها می‌توانیم گام‌های اولیه‌ی رشد شرکت را برداریم؟
تولید محتوا
من می‌خواهم به عنوان یک فریلنسر در زمینه‌ی تولید محتوا فعالیت کنم.
بازار درخواست‌کنندگان خدمات تولید محتوا، چگونه تقسیم بندی می‌شود؟
من می‌خواهم خدمات خود را به کدام یک از بخش‌های بازار ارائه دهم؟
آیا در ابتدای کار می‌توانم تقسیم بندی بازار را به شکل مناسب و کاربردی انجام دهم؟ یا بهتر است چند ماه به صورت آزمایشی بازار را به شکل انبوه هدف قرار دهم و سپس درباره بخش بندی بازار – بر اساس داده‌های واقعی – تصمیم بگیرم؟
تشکیل باشگاه مشتریان
واحد مدیریت ارتباط با مشتری، یک سال پیش باشگاه مشتریان را راه‌اندازی کرده و در این مدت، برنامه‌های متنوعی (از تخفیف، قرعه کشی، ارسال هدیه) اجرا شده است.
اکنون با داده‌هایی که در این یک سال از رفتار مشتریان به دست آورده‌ایم، چه کار کنیم؟
آیا می‌توانیم بر این اساس، مشتریان خود را تقسیم بندی کنیم و در سال‌های آتی، اثربخشی سیاست‌های باشگاه مشتریان را بهبود دهیم؟